ترس از پسیل پسته خطرناک‌تر از خود پسیل پسته

پسیل پسته

ترس از پسیل پسته خطرناک‌تر از خود پسیل پسته می‌باشد به چه معنا می‌باشد؟ یعنی سمپاشی‌های بی رویه و عجولانه سبب نابودی بسیاری از حشرات مفید می‌گردد.

یکی از آفات اصلی درخت پسته پسیل پسته می‌باشد پسیل پسته آفتی است که با خرطوم خود به شدت از شیره گیاهی تغذیه کرده، پروتئین آن را جذب و مواد قندی را دفع می‌کند. از آن‌جایی که مواد قندی خارج شده در مجاورت هوا خشک می‌شوند به آن شیره خشک می‌گویند.

دلیل اصلی عدم موفقیت سمپاشی‌های مکرر علیه پسیل پسته و عدم نتیجه، این است که این حشره دارای نسل های متعددی می‌باشد.

برای کنترل هر آفتی ابتدا باید با نحوه زندگی و زیست شناسی آن‌ آشنا شده و با استفاده از نقاط ضعف و بیولوژی آفت نسبت به کنترل آن اقدام نمود.

حشره پسیل حشره‌ای است که بیش از 5 نسل در سال دارد. هم‌پوشانی زمان تخم، پوره پسیل (بچه پسیل) و حشره بالغ از خردادماه به بعد سبب می‌گردد هیچ سمی قادر به کنترل این آفت نباشد چرا که تخم‍‌ها و حشرات بالغ به دلیل عدم تغذیه از شیره گیاهی مسموم نشده و از بین نمی‌روند. در واقع پسیل پسته آفتی چند نسلی است.

تعریف نسل

به مراحل مختلف زندگی حشرات از مرحله تخم تا حشره کامل یک نسل می‌گویند. (تخم، پوره، حشره کامل)

حالات مختلف پسیل پسته

همان‌طور که در ابتدا اشاره کردم ترس کشاورزان از این آفت و عدم آگاهی از روش‌های تلفیقی کنترل پسیل پسته سبب گشته شاهد سم پاشی‌های بی‌رویه در بسیاری از باغات باشیم که نه تنها دردی از کشاورز دوا نمی‌کنند بلکه به 3 دلیل باعث طغیان و افزایش جمعیت پسیل می‌گردند.

دلایل طغیان پسیل پسته

سه دلیل عمده زیر باعث طغیان جمعیت پسیل پسته می‌گردد:

• از بین رفتن حشرات مفید در اثر سمپاشی
• از بین رفتن غذای حشرات مفید و شکاری که همین پسیل ها باشند.
• احساس خطر و تحریک پسیل به افزایش زاد آوری و مقاومت در برابر سمپاشی

حشرات مفید در کنترل پسیل پسته

تعدادی از حشرات مفید که به کنترل پسیل‌ها کمک می‌کنند عبارتند از:

• کفشدوزک ها
• بالتوری ها
• سنک های شکاری
• زنبور های شکاری

بالتوری شکارگر

کفشدوزک شکاری

همان‌طور که می بینید پسیل پسته مانند سایر حشرات پسیل حشره‌ای هوشمند و قوی است که به راحتی توسط سمپاشی کنترل نمی‌شود و خطرناک‍‌تر اینکه، سمپاشی بی رویه با سموم شیمیایی سبب می‌شود این حشره به سموم مقاوم گردد.

با عنایت به مواردی که گفته شد توصیه می‌شود تا حد امکان از سمپاشی با سموم شیمیایی که باعث بر هم زدن تعادل در باغ می‌شوند خودداری کرده و از روش‌های کنترل تلفیقی بهره‌برداری نمود که ضمن کاهش جمعیت پسیل پسته به زیر حد آستانه اقتصادی، سبب می‌شوند در طولانی مدت جمعیت حشرات مفید در باغ بیشتر شده و خود به خود پسیل پسته را کنترل کنند.

جالب است بدانید تا سال 1350 پسیل پسته، از آفات مهم پسته نبوده است و تنها آفت مهم و خسارتزا زنجره پسته بود، اما سمپاشی‌های زیاد و بی‌رویه علیه زنجره سبب طغیان پسیل پسته گردید و سمپاشی های مکرر علیه پسیل پسته، سبب طغیان آفات نوظهوری مثل شپشک‌ها، کنه‌ها، کرم‌چوبخوار پسته، سن ها، سنک‌ها و … گردید.

نکته مهم و سیستمیک:

از دوستان عزیز استدعا داریم که تفکر سیستمیک داشته و از سمپاشی‌های بی‌رویه و استفاده از سموم همه چیز کش و قوی که حشرات مفید را از بین می‌برند تا حدامکان خودداری کنند. تا با رعایت اصول کنترل تلفیقی بتوانیم با استفاده از روش‌های مختلف در کنار هم ضمن کنترل پسیل پسته، شاهد آسیب کمتری به محیط زیست و حشرات مفید باشیم.

دوستان عزیز نکته مهم این است که هیچ وقت نباید به دنبال ریشه کن کردن حشرات باشیم و هدف ما باید کنترل جمعیت آفت زیر حد آستانه زیان اقتصادی باشد.

هدف از  نوشتن این مقاله اشاره به این نکته هست که کشاورزان عزیز به محض دیدن تعداد کمی پسیل اقدام به سمپاشی ننمایند. چرا که جمعیت کم حشره توسط حشرات طبیعی و عوامل طبیعی کنترل می‌شود و سم‌پاشی زود هنگام با نابودی حشرات مفید و شکارچی باعث طغیان بیشتر پسیل می‌گردد.

حالا که سم نزنیم چکار کنیم؟

خوشبختانه سموم گیاهی، سموم معدنی و صابون‌های محلول‌پاشی مناسبی در بازار وجود دارند که به کنترل آفت پسیل پسته کمک می‌کنند و تا حد زیادی جای سموم شیمیایی و پرخطر را می‌گیرند و برای حشرات مفید بسیار کم خطرتر از سموم شیمیایی هستند.

برای مثال

صابون های مخصوص محلولپاشی متعددی در بازار کشاورزی وجود دارند یا سموم گیاهی مثل پالیزین یا تنداکسیر و یا سموم معدنی مانند گوگرد یا سولفور را می‌توان نام برد.

ترس از پسیل پسته

حد آستانه اقتصادی:

اصطلاح حد آستانه اقتصادی در خصوص آفات کشاورزی به کار می‌رود یعنی وقتی می‌خواهیم نسبت به مبارزه با آفتی اقدام کنیم ابتدا باید بدانیم که جمعیت آفت مورد نظر به چه حدی برسد می‌توانیم نسبت به استفاده از سموم شیمیایی اقدام کنیم در غیر اینصورت با روش‌های غیرشیمیایی می‌توانیم جمعیت آفت را در زیر حد آستانه اقتصادی نگهداریم.

در همه امور اقتصاد دارای اهمیت می‌باشد و در کشاورزی و سمپاشی هم دقیقا صدق می‌کند و به عبارت دیگر تنها زمانی مجاز به سمپاشی علیه آفت هستیم که هزینه سمپاشی از خسارت ناشی از عدم سمپاشی کمتر باشد.

برخی از روشهای کنترل غیرشیمیایی که به کنترل آفت در زیرحد آستانه اقتصادی کمک میکنند:

1- استفاده از ارقام مقاوم

2- روش زراعی مثل شخم و یخ آب زمستانه، در صورت امکان جمع‎آوری و سوزاندن برگ‌های کف باغ و خار و خاشاک که محل مناسبی برای زمستان‎‌گذرانی حشرات بالغ پسیل برای شروع فعالیت و خسارت در فصل بهار هستند.

3- استفاده از کارت زرد، تابلو زرد و نوار زرد برای جلب حشرات کامل پسیل به خصوص اول فصل برای ممانعت از تغذیه، جفت‌گیری و تخم‌گذاری آن‌ها

4- انجام آبیاری درست و اصولی چرا که آبیاری کم یا زیاد می‌تواند باعث طغیان پسیل پسته گردد.

5- استفاده از کودهایی که باعث افزایش مقاومت درختان پسته می‌گردند مثل سیلیکات پتاسیم، سولو پتاس، نیترات کلسیم و …

6- استفاده از حشره کش های طبیعی و گیاهی مانند پالیزین، تنداکسیر، سیترینول

7- استفاده از سموم معدنی مثل گوگرد، سولفور

در مقالات بعدی راه های علمی و کاربردی کنترل پسیل پسته را خدمتتان ارائه خواهم داد که شاهد کاهش سم‌پاشی و افزایش کمیت و کیفیت پسته باشید.

جمع بندی:

کنترل پسیل پسته: چرا سمپاشی‌های بی‌رویه مشکل را بدتر می‌کنند؟

پسیل پسته یکی از مهم‌ترین آفات باغات پسته است که با تغذیه از شیره گیاهی، خسارات جدی به درختان وارد می‌کند. اما نکته مهم‌تر، اثرات منفی سمپاشی‌های بی‌رویه و عجولانه است که نه تنها این آفت را کنترل نمی‌کند، بلکه باعث طغیان جمعیت پسیل و کاهش جمعیت حشرات مفید در باغات می‌شود.

چرا سمپاشی‌های بی‌رویه بی‌اثر هستند؟

چند نسلی بودن پسیل پسته: این آفت دارای بیش از 5 نسل در سال است و هم‌پوشانی تخم، پوره و حشرات بالغ باعث می‌شود که سموم شیمیایی نتوانند به‌طور کامل آن را کنترل کنند. تخم‌ها و حشرات بالغ که از شیره گیاهی تغذیه نمی‌کنند، به سموم مقاوم می‌شوند.

اثرات منفی بر حشرات مفید: سمپاشی‌های بی‌رویه باعث از بین رفتن حشرات شکارگر مانند کفشدوزک‌ها، بالتوری‌ها و زنبورهای شکاری می‌شود که در کنترل طبیعی جمعیت پسیل نقش دارند.

خطرات سمپاشی‌های نادرست

• از بین رفتن غذای حشرات مفید و شکارگر.
• تحریک پسیل به افزایش زاد و ولد و مقاومت در برابر سموم.
• افزایش خطر طغیان آفات نوظهور مانند شپشک‌ها و کنه‌ها.

روش‌های کنترل تلفیقی پسیل پسته

برای کنترل پایدار این آفت، باید از روش‌های تلفیقی و غیرشیمیایی بهره برد:

1. استفاده از ارقام مقاوم: انتخاب گونه‌هایی که مقاومت بیشتری در برابر پسیل دارند.
2. روش‌های زراعی: شخم زمستانه، جمع‌آوری برگ‌های خشک کف باغ و استفاده از کارت‌های زرد برای جلب حشرات.
3. مدیریت آبیاری و تغذیه: آبیاری منظم و استفاده از کودهای تقویتی مانند سیلیکات پتاسیم و نیترات کلسیم.
4. استفاده از سموم غیرشیمیایی: سموم گیاهی مانند پالیزین و تنداکسیر یا معدنی مثل گوگرد و صابون‌های محلول‌پاشی که برای حشرات مفید کم‌خطر هستند.

نکته مهم: کاهش جمعیت زیر حد آستانه اقتصادی

هدف از کنترل پسیل، کاهش جمعیت آن به زیر حد آستانه زیان اقتصادی است، نه ریشه‌کن کردن کامل آفت. کشاورزان باید به جای واکنش عجولانه به حضور تعداد کمی پسیل، به روش‌های طبیعی و پایدار کنترل آفت روی بیاورند.

دفتر شرکت فارسا: 33303266-023

 کارشناس تغذیه: 09191325193

 با سپاس

محمدرضا اخلاقی- گیاهپزشک